Ne Yapmalıyım?
Fistülüm çalışmıyor?
-
Fistülünüzde titreşim(Thrill) yoksa, büyük ihtimal fistülünüzde pıhtı oluşmuştur. Paniğe kapılmayınız. Elinize lastik top alarak eksersiz yapınız. Fistülde çalışma yok ise hemen diyaliz merkezi veya damar cerrahınıza ulaşarak durumu bildiriniz.
-
Bu durumu saptamanız sizin için çok önemlidir. Erken müdahaleler (İlaç tedavisi ve Fistül Masajı) sizin fistülünüzü çalışır hale getirebilir. Bu sebeple fistülünüzü her gün kontrol ediniz.
-
Erken revizyon denilen cerrahi girişimle oluşan pıhtı temizlenir ve gerekirse fistülünüz yeniden oluşturulur. Bu durumda katater gerekmeden fistülden diyalizinize devam edebilirsiniz.
-
Aynı işlem genellikle greftinize de uygulanabilir.
-
Erken revizyon başarısız olduğunda veya daha üst seviyeden yeni bir fistül yapıldığında bir süre kataterle diyalize devam etmeniz gerekebilir.
Fistülde cilt altına kan sızdı ?
Fistülden cilt altına kan sızması iğnelerin fistüle yaptığı hasar sonucu oluşur. İğne giriş bölgesinden basınçlı fistül kanı damar dışına çıkarak bu bölgede şişme ve gerginlik oluşturur. Bu duruma hematom oluşması adı verilir.
En sık hematom oluşması sebepleri:
-
Fistülünüz yenidir ve damar duvarınız henüz olgunlaşmamıştır.
-
Kan damarlarınız çok ince ve duvarı çok kırılgandır.
-
Bu bölgede kan basıncı, damarın tolere edemeyeceği düzeyde yüksektir.
-
İğneyi damara yerleştirirken birçok sefer denenmiştir.
-
İğneler damar duvarında büyük bir delik oluşturmuştur.
-
İğneler diyaliz hemşiresince iyi tespit edilmemiştir.
-
İğneler kolunuzun kontrolsüz hareketleri sonucu yerinden çıkmış veya damarınızdaki deliği genişletmiştir.
-
Her zaman diyaliz esnasında fistüllü kolunuzu hareket ettirirken çok dikkatli olunuz. Uygunsuz ve kontrolsüz kol hareketleri fistülden iğnenin çıkmasına veya fistülün yırtılarak aşırı kanamalara sebep olabilir.
Fistülünüzde hematom oluştuğunda:
-
Kolunuzda şişme, ağrı, gerginlik, iğne girişleri çevresinde kızarıklık zaman içinde düzelecektir.
-
Bu bölgeye ilk 24 saatte buz uygulayınız.
-
24 saatten sonra kuru ve sıcak kompresler 30 dakikalık 2-3 seans halinde uygulanabilir.Aşırı sıcak uygulamalar sakıncalıdır, ciltte hasar oluşturabilir.
-
Bu hematomun erimesi 1-2 hafta sürebilir.
-
Fistülünüz kullanılamayacak halde ise kolunuz normal hale dönünceye kadar geçici kataterle diyalize devam edebilirsiniz.
Fistülde ısı artışı ve hassasiyetim mevcut?
-
Cilt ısısında artış, ağrı, kızarıklık enfeksiyon olasılığını düşündürür. Bu durumda hemen diyaliz doktorunuza haber veriniz.
-
Fistülde enfeksiyon düşünüldüğünde sizden kan tetkikleri istenir. Antibiotik tedavisine başlanır.
Fistülde balonlaşma mevcut, fistülüm patlayabilir mi?
-
Diyaliz iğneleri sürekli aynı yerden uygulandığında bu bölümde damarda genişleme(anevrizma) oluşabilir. Bu bölümde zamanla cilt incelebilir.
-
Bu durumda hemen damar cerrahınıza başvurunuz. Cerrahınız tarafından fistüle müdahale gerekebilir. Fistülün revizyonu, kapatılması veya yeni bir fistül açılması gerekebilir?
-
Eğer bu damarda patlama (fışkırır tarzda şiddetli kanama) geliştiğinde; kanayan bölgeye kuvvetli baskı uygulayın ve hemen acil ambulans hizmetini (112) çağırınız. Bu sizin için çok acil bir sağlık sorunudur.
Hangi durumlarda doktoruma hemen haber vermeliyim?
-
Fistülünüzden cilt altına veya dışarıya kan sızması olduğunda.
-
Kolunuzda aşırı ödem ve şişme olduğunda.
-
Ateş, üşüme ve titreme olduğunda.
-
Fistüllü kolunuzda ağrı, kızarıklık ve ciltte ısı artışı olduğunda.
-
Titreşim azaldığında veya kaybolduğunda.
-
Fistülünüzün dışarıya yırtılma ihtimali olduğunu düşündüğünüzde.
-
Diyalizden sonra kanamanın uzadığı durumlarda ve kanamanın tekrar başladığında.
-
Diyalizden sonra ağrılı, soğuk el ve morarmış parmaklar mevcut ise.
-
Diyaliz katateri bölgesinde geçmeyen aşırı ağrı hissettiğinizde.
-
Katateri örten pansumandan kanama gördüğünüzde.
-
Katateriniz yerinden çıktığında.